نگاهی به مجموعه آثار تاریخی-فرهنگی استان اصفهان
نگاهی به مجموعه آثار تاریخی-فرهنگی استان اصفهان
اصفهان را می توان یکی از معروف ترین مناطق ایران در جهان دانست که قرن هاست به نصف جهان شهره است. وجود بیش از شش هزار اثر تاریخی در استان اصفهان سبب شده لقب نصف جهان برازنده این شهرهای ارزشمند از سرزمین ایران می باشد. اصفهان آمیزه ای از میراث های فرهنگی باشکوه و طبیعت زیباست که
اصفهان را می توان یکی از معروف ترین مناطق ایران در جهان دانست که قرن هاست به نصف جهان شهره است. وجود بیش از شش هزار اثر تاریخی در استان اصفهان سبب شده لقب نصف جهان برازنده این شهرهای ارزشمند از سرزمین ایران می باشد. اصفهان آمیزه ای از میراث های فرهنگی باشکوه و طبیعت زیباست که پیشینه ای به قدمت تاریخ تمدن و فرهنگ ایران دارد. آثار متعدد و با ارزشی که از دوره های مختلف تاریخی در شهرهای مختلف این منطقه برجای مانده، اصفهان را به موزه ای هنری – تاریخی – طبیعی تبدیل کرده که جزئی از آرزوهای گردشگران ایران و جهان می باشد.
یادگارهای باارزش منطقه که از دوره های مختلف تاریخی به جای مانده، حاصل موجودیت تاریخی ناحیه ای است که قدمت آن به هزاره سوم پیش از میلاد می رسد. وجود تپه های باستانی و در راس آن ها تپه های تاریخی سیلک گواه این مطلب است. قدمت طولانی و معماری ارزشمند بناهای تاریخی اصفهان سبب شده که برخی از آثار تاریخی منطقه مانند: میدان بزرگ نقش جهان در فهرست آثار ثبت شده سازمان ملی یونسکو قرارگیرند.
مسجدهای قدیمی وزیبا با ارزش های تاریخی و معماری بالا بیشترین آثار استان اصفهان را تشکیل می دهند که در شهرستان های مختلف استان پراکنده شده اند. مسجد شیخ لطف الله یکی از زیباترین آثار تاریخی اصفهان است که هر تماشا کننده ای را خیره و به اظهار تحسین و اعجاب وا می دارد. مسجد جامع اصفهان مجموعه ای از ساختمانها و آثار هنری دوره های بعد از اسلام است که یادگارهایی از افراد متعدد را در بر دارد و بخشی از تحولات معماری دوره های اسلامی تاریخ ایران را در مدت هزار سال نشان می دهد. محراب الجایتو که در این مسجد قرار گرفته یکی از شاهکارهای هنر گچ بری به شمار می آید.
اوژن فلاندن ـ سیاح و نقاش فرانسوی؛ مسجد بابا سوخته اصفهان را گوهری گران بها در هنر معماری ایران توصیف کرده است. مسجد امام از لحاظ عظمت، جنبه معماری و تزیینات، مهم ترین مسجد دوره صفویه است که در شهر اصفهان واقع شده است. مسجد جامع اردستان از کهن ترین مساجد ایران به شمار می آید که بنای اولیه آن، مربوط به قرون اولیه اسلامی است. مسجد جامع زواره در 15 کیلومتری شمال خاوری اردستان اولین مسجد چهار ایوانی ایران است که در دوره سلجوقی ساخته شده و مسجد جامع گلپایگان نیز از آثار با ارزش دوره سلجوقی است.
کاخ های تاریخی با معماری های کم نظیر از دیگر دیدنی های استان اصفهان هستند. کاخ چهل ستون از جمله بناهایی است که اصفهان ملقب به نصف جهان بخش مهمی از شهرت خود را مدیون آن است و عمارت تاریخی هشت بهشت نمونه ای از کاخ های محل سکونت آخرین سلاطین دوره صفوی است. کاخ عالی قاپو نمونه منحصر به فرد و یکی از عجایب معماری کاخهای عهد صفوی است.
باغ های باشکوه استان اصفهان با شهرت های جهانی نیز از دیگر آثار باارزش این منطقه به شمار می آیند که همواره نظر جهانگردان را به خود جلب نموده است. باغ فین کاشان از دوره صفویه برجای مانده و از لحاظ باغ آرایی و آب رسانی دارای اهمیت ویژه ای است ضمن آن که از نظر گردشگری از منابع بسیار ارزشمند ایران به شمار می آید. چهار باغ مجموعه ای عظیم و زیبا است که از باغ های مختلف تشکیل شده و تعداد ی از آن ها هم اکنون نیز بر جاست.
مراکز عبادی غیر اسلامی چون آتشکده ها و کلیساها نیز از جاذبه های تاریخی استان اصفهان به شمار می آیند. کلیسای هاکوپ اولین کلیسایی است که ارامنه در جلفای اصفهان بنا کرده اند ولی مشهور ترین کلیسای تاریخی جلفا از نظر معماری و تزیینات نقاشی، کلیسای سن سور است که به کلیسای وانک شهره است و در سال 1065 میلادی بنا شده است. مهم ترین کلیسای تاریخی جلفا از دوره شاه عباس اول نیز کلیسای مشهور بیدخم یا بیت اللحم است که در میدان جلفا و در مجاورت کلیسای مریم واقع شده است. آتشگاه کوه سنگی کهنترین میراث پیشینه اصفهان است که هم اکنون بقایای بنای آن در کوه سنگی درارتفاع 1680 تر واقع شده است. شاید بتوان قدیمی ترین مرکز اجتماعی انسانها در منطقه را حول و حوش این کوه سنگی جستجو کرد. آتشکده باستانی نیاسر نیز بر فراز صخره بلندى به نام تالار نیاسر در کنار چشمه آبی برپاست و از اهمیت زیادی برخوردار است.
مناره های قدیمی با معماری های خاص از دیگر جاذبه های تاریخی استان اصفهان هستند. منار جنبان یکی از نمونه های ابنیه سبک مغولی ایران است که از آن دوره، کاشی کاری هایی نیز به یادگار دارد. جالب ترین نکته این بنای تاریخی آن است که با حرکت دادن یکی از مناره ها نه تنها مناره دیگر به حرکت در می آید، بلکه تمامی این ساختمان مرتعش می شود. مناره گلپایگان نیز از بلندترین مناره های دوره سلجوقی است.
خانه های اعیانی و عمارت های قدیمی نیز از دیگر دیدنی های استان اصفهان هستند که نظیر آن ها در دیگر مناطق ایران کم تر یافت می شود. عمارت های زیادی در سراسر شهرستان ها ی استان پراکنده هستند ولی مهم ترین آن ها را در شهرستان کاشان و اصفهان می توان دید.
خانه بروجردی ها در کاشان یکی از نمونه های تکامل یافته ساختمانهای کاشان است که شکل و حجم و پوشش آن در میان سایر خانه ها نمونه است و عمارت عباسیان نیز یکی از جالب ترین نمونه ها است که به لحاظ تنوع و تعدد فضاهای خانه قابل اهمیت است. خانه وثیق انصاری در شهر اصفهان حدود 150 سال پیش ساخته شده و از زیباترین خانه های دوره قاجار به شمار می آید . خانه ها و عمارت های زیادی در گوشه و کنار شهرستان های استان اصفهان واقع شده اند که هر یک از آن ها از اهمیت معماری و تاریخی قابل توجهی برخوردار هستند
منبع:تبیان اصفهان
